Sunday 27 March 2011


LAL ISUA ZUI - TUARNAAH
“Lal Isua tuarna tawmpui ve turin, Lalpa’n a mamawh che asin;
                                                                                                                          -     Rev. P.C.Liandula
Krista avanga ropuina chauh hi, Chang tur kan lo ni lo.”
Vawiin hi Martarte Ni a ni a, “Lal Isua Zui Tuarnaah” tih thupui i lo ngaihtuah teh ang. Kan ram Kristiante \awngkam hman tam tak zingah ‘Martar ngam nun’ tih te hi a ri zing viau mai. Martar (martyr) tih hi Greek tawng a ni a, a awmzia ber chu ‘Thuhretu’ tihna a ni a (TT 1:8 & 22). Hemi avang hian Kristian hmasate khan zirtirte (apostles) sawina atan an hmang thin. Tichuan ringtute an lo pun zelna karah zau zawka hman a lo ni ta a. Lal Isua ringtu leh Pathian Fapa thihna hneha tho leh Chhandamtu a nihzia thuhretu leh rinawm taka zuitu an nih avanga tuarna leh thihna hial an lo tawhin ‘Martar’ tiin an sawi ta \h$n a ni (TT 22:20). Tichuan Lal Isua zuitu leh ringtu nih avanga martar hmasa ber Bible-a kan hmuh chu Stephana kha a lo ni ta a ni (TT 7:54-60).
Kum zabi pahnihna atang phei chuan Kristiante tihduhdahna a hluarin martar an tam ta hle a. Martarte ruang awmkhawm reirui chu “Lunghlu aia hlu, rangkachak aia thianghlim” an ti ta hial a. Krista avanga martar-te ruang chu bawm (container)-ah dahin hmun bik neiin an dah ta a, a hnuah phei chuan Kohhranin martarte thlan hial an sa ta a ni. Martar-te chuan an taksa ngei hlanin thihna chu an tem ngei tur a ni a, thihna chu Kristiante’n nunna thutak an hril huatna rah chhuah (result) a ni. Martar-a thihna chu thuhretu nihna leh Kristiante hlutna vawn thatnaah pawmin mahni inphat veka inhlanna chu a ni tih chu Kristian hmasate ngaihdan nghet tak a ni a. Tin, Kristian hmasate chuan Baptisma channa angah an ngai a, “Thisena Baptisma,” tiin an sawi hial thin a ni. Tertulian-a phei chuan, “Martar-te thisen chu Kohhran chi a ni,” a ti hial a ni. Tichuan Vatican Council II-naah chuan, “Martar-na chuan zirtirte, zirtirtu angin a siam a, ... chuvangin Kohhran chuan thilpek hlu ber leh hmangaihna tehna sang berah kan ngai,” tiin thuthlung an siam a ni. Martarte Ni kan nei hi a lawmawm hle. Lalpa chu fakin awm rawh se.
A chunga kan han tarlan hi Kristian hmasate’n martar an ngaihdan a nih chuan, Martar-te tuarna chu lunghlu leh rangkachak aia thianghlim leh hlu zawk chu a va ni em! Chuti a nih chuan Lalpa’n min mamawhna chu Krista tuarna tawmpui ve nun chu a ni chiah mai. Kan Missionary-te, Pastor leh Rawngbawltu zawng zawngte hian tuarna pumpelh zawngin ke kan pen nasa hle ta mai. Krista avanga ropuina chauh hi kan chan tur a ni bik lo. Vawi khat chu, “Missionary-te’n damna an chan theih n^’n i tawng\ai ang u,” an ti a. Kei chu ka awm hle hle thei lo. Ka tho va, “Hawh u, an dam na’n ni lovin tuar zel t<rin i tawngtai zawk ang u,” ka ti ta a. Ropuina tlang atanga rawng kan bawlin kan inphur chhuak zo ta lo, kan tuar ve a tul a ni. Tun laiin Orissa state-a kan ringtupuite’n an tuar nasa a, an vau reng bawk. Khawvelah rethei mahse, vsnah an hausa ang. Haleluia Amen!
Pathian Thuah chuan khawvel thildang avsnga tuar turin min fuih lo va, Kristian kan nih avanga tuar tur erawh chuan min fuih. “Krista pawh khan a tuarsak che u avangin hetiang ti turin koh in ni asin; a hniaka in zuina turin entawn tur a hnutchhiah che u kha,” (I Pet 4:16; 21). Tin, “Krista avanga Amah in rin chauh ni lovin; Amah avanga in tuar pawh phal a ni si a,” (Phil 1:29) tih kan hmu bawk a ni. Kan ramah hian a langa tuarna hi kan hlat viauvin a lang lem ta lo. Chutiang chu a thleng chiah lo a nih pawhin, Krista leh a Chanchin tha avanga thianghlimna leh rinawmna te, dikna leh felnate leh thutak humhimtu kan nih avanga martar nun kan sin ni, chhungrila kan tuar vawng vawng ni a tam hle mai. Nimahsela kawlkil thleng pawha Krista thuhretu nih chu kan chanvo a ni si a. Krista avanga Martarna nun sin ngam theuh turin chhiartute inhlan ang u.
Martar-a thihna chuan Lal Krista takzia lantirin a chawimawi a, Pathian rinawmzia a tarlang a, khawvelin Pathian aw an hriat chian phah thin a ni. Ringtute pun zelna leh Pathian ram zau zelna atan thusawi chauh a ni lo, tawngtai chauh pawh a ni bik hek lo. Thiamna leh finna a pawimawh rualin “Martar Ngam Nun” a pawimawh a, kan mamawh a ni. Krista vanga tuar ngam, Krista vanga chan ngam, Krista vanga rethei ngam, Krista vanga mualphona zawng zawng i phur ngam dawn em le ?

Saturday 19 March 2011

March 20, 2011

SERMON
 
EXODUS
(I Korinth 10:6-6, 10:11-13)
                                                                                  -Upa C.Lalduha
     ‘Tin, chung chu kan tan entirna a ni; thil sual an chak ang bawk khan kan chak ve loh nan an zinga thenkhat milem betu an ni ang khan milem betu ni suh u.”
    Tin, chung chu entirna turin an chungah a lo thleng a nih kha, keini hun tawp lo thlenna-te hi min zilhna turin an ziak a ni bawk. Chuvangin dinga inring chu fimkhur rawh se, chuti lo chuan a tlu dah ang e. Mihring tuar theih ang chauh lo chu thlemna reng reng in chungah a thleng ngai lo. Pathian zawng a rinawm a  ni. Ani chuan in tawrh theih tawka liam thlemna in tawh a phal lovang, in tawrh theihna turin thlemna rualin tlanchhuahna a siam zawk ang.
    Kumin 2011 Sunday School Senior ‘B’ zir turin kan hotute’n Exodus an thlang hi a lawmawm hle mai. A thu hi ngun taka kan en, kan zir chuan tun hun hnuhnunga Kristian te tan hian darthlalang fiah tak a ni a. Israel fate hi tisa-in a tak ram daitu an ni a, Aigupta salah tangin, chhanchhuaktu ropui tak, lei arsi lian Mosia hmangin Aigupta atangin Khawizu leh hnute tuia luang ram duhawm taka awm turin a hruai chhuak a. Kanaan ram, Pathian malsawm ram, an thlahtu Abrahama hnena a thutiam angin a tana ruat ramah chuan hruai luha an awm thu leh an kalkawng harsatzia leh, an rinawmna te, an relna te, an phunchiarzia te, chuti chung chung pawha Pathianin  a lainat a, a khawngaihzia te chiang takin a lantir a. Heng zawng zawng hi Tirhkoh Paula chuan History mai atana ziak a ni lo va, Keini hun tawp lo thlenna-te hian thil sual an chak a, an hel a, an thinur a, Pathian an sawichhia a, tiboraltu tihborala a awm  ang khan kan awm ve lohna turin an ziak (record) a ni a ti a ni.
    Tisa (taksa)-a an awmdan kha hlimthla rawngbawl an ni a, Keini Thlaraua piangthar a, Isua chu Lal leh Chhandamtua pawmtute’n khawvel Aigupta kalsan a, kan Kanaan Lalpa’n kan tana a buatsaih, “In tan hmun siamin ka kal dawn hi.... ka awmnaah nangni pawh in awm ve theih nan” (Johana 14:1-4) tia Lal Isua’n a sawi pantute hian fimkhur tak leh chhel taka kan Kanaan kan panna kawng hi zawh a ngai a ni.
    Exodus tih hi  awmzia chu “Kal chhuah emaw ‘chhuahna’ tihna a ni a, Greek tawng a ni. Abrahama fapa Isaka fapa naupang zawk Jakoba (Isarela) fate chanchin chhuina a ni. Aigupta salah an tang a, a tirah chuan duhsaknain Josefa Aigupta roreltua atan laiin a pa leh a unaute a duhsakna avangin Aigupta-a ram \ha lai Gosen phaizawlah an awm a. Hun a lo kal zel a, Aigupta Lal indawt zelah Josefa hre pha tawh lo an lo lal khan tihduhdah leh neksawrin an awm a, an mangang au thawm chu Pathianin a hria a, an pu Abrahama hnenah a thuthlun leh tiam tihlawhtling turin, Mosia chu Israel fate hruaichhuak turin a tir ta a ni. Lal thinurna hlau lovin, a unaupa Arona nen chuan Aigupta sala an tang chu an hruaichhuak ta a, kum sawmli(40) zet thlaler hmun leh hmun harsa tak takah te an hruai a, beidawng leh mangangin harsatna tam tak tuarin Kanan ram hi an lut a ni. Pathian hmangaihna tawp chin nei lo chuan an helna leh an phunchiarna zawng zawng te chu hrereng mahsela, a hnam thlan an nih avangin a lainat  em em a an kalkawng harsa takah hian an mamawh tinrengin a enkawl zel a. An tum ram- khawizu leh hnutetui luanna ram chu an thleng ta a ni.
    Keini hun tawp lo thlenna-te, Isua Krista tuarna leh inhlanna famkim avanga Van Kanaan pantute, Pathian faa vuah, Isua Krista avanga misual thiam chantirte hian Isarael- te nun atanga nun dan kan thiam a, darthlalang atana kan hman turin example atan ziakin a awm a ni tih hi zirtu zawng zawngten ngaihtuah ila, tun lai Kristian-te hian Israel fate’n thilsual an chaka tiborala an awm anga kan awm loh nan kan kalna kawng hi i chhut ngun ang u.
‘Lal Davida leh Hruaitu Mosia,
Lei Arsi lian an her liam ta;
Tunah Lal Krista leh Thlarau Thianghlim,
Kan Puithiam Lalber leh kan Arsi chu..’
Lalpa’n a thu malsawm rawh se.

Saturday 12 March 2011

Feb 13, 2011 Sermon

HUN HNUHNUNG A NI TA
                                                                                                                                               -Thangpuii
     ‘Naute u, hun hnuhnung ber chu a ni ta e; Krista dodaltu chu a lo kal ang tih in hriat ang khan tunah pawh Krista dodaltu tamtak an lo chhuak ta. Chuvang chuan hun hnuhnung ber a ni ta tih kan hria e.’
    Kan Pathian thu hian Kristian chhungkua te hi min duhsakin min ngaihtuah em em a ni. Thlaruava kan piantharloh hi min hlauh sak em em a, kan rinna tikhawlo tur hian kan hriatthiam loha lem chang Krista dodaltute hi an lo kal ang a thudik chanve hmang in Kristian chhungkuate hi min hmin ang a, an tum ber ang takin kawng dik lovah chuan min hruai ang tih a va hlauhawm em! Hei vang hian kan dinngheh a kan thurin hi kan vawn tlat a pawimawh a ni. Duhtui pawh a ngai, Kohhran a tel ve reng si Krista dodaltu hi Mizoramah pawh an tam tawh a, thlarua thianghlim hnathawh dodaltu hi hrethiam lo leh ngaihsak duh lo ho an ni tlangpui a, thlarauva pianghtar te chu chhel taka kan awm a tul a ni.
    ‘Ni hnuhnungah te chuan........... mi zawng zawng chungah ka thlaru ka leih ang a..........’ tih a ni a. Hun tha hnuhnung ber tun hunah hian khawngaihna hun a nihzia hriain Pathian thlarau thianghlim pawl theih tura kan nun kan vawn fimkhur leh Pathian thu kan ngaihven a va hun ta em. Tawngtai leh Bible chhiar kan uar chuan kan tlin lohna leh fel lohna te kan hre thar ang a tlawmna nun kan nei ang a thlarau thianghlimin keimahni ah thu a sawi thei ang.
    Kohhran a kan thahnemngaihna te pawh hi enfiah a tul. Mihring rilru a tam thei awm e. Sumtuak leh Fehchhuah kan neih te hian Pathian ram tana kan thahnemngaihna te a hlut em em rual in fiamthu leh nuihza lamah kan kal ral deuh em aw a tih theih a. Intihhlimna leh intihphurtawnna hi ringtute tihtur leh kan intihchak tawn dan tur a ni meuh mai a mahse kan intihhlimnaah hian thutak hian hun a chang tlem deuh thin a Pathian thu sawi leh hla a inpawlhonaah ning hmel leh ngaihtuah dang kan nun in a ken tlat avangin thlarau lamah hmasawn a har thin a ni.
    Dik tak chuan ti teh ang, kan hna chuanga kan hun awlah hian Lalpa rawngbawl hi kan ang. Buai kan intihna te, ngaihpawimawh dang te hi kan ngah em em a inhriatthiam hi Lalpan a hre ve angem le? Kan rawngbawlnaah hian kan chiang lo a ni. Tlawngawlnu, chhangchhenu, mibuai tak, awlthawng tak nih vang emaw midang titur an awm leh awm loh lam pawh a ni lo, kan thi vek dawn a kan thiltih ang zelin relsak kan ni dawn a ni. Ni ruk chhung tisa hna kan thawk a, kan buai reh chuang lo niarih pawh thawk ila kan buai tho ang. Kan damchhung hian indaih loh hi a reh dawn tak tak lo. Harsatna, tuarna, kalsan leh chan nei lo piangthar ringtu hian lungawina leh thanlenna a nei thei lova thlarau bo veina nun a pawh tak tak lova tlawmna te channa te a ngam lo a ni.
    Hun hnuhnung a ni ta a hmangaihna a lo dai tan ta mek a, mahni anpui leh zawlpui te bak chu hmangaih harsa kan ti tan ta. Kohhranah pawh mi rethei leh dinhmun hniam zawk te kan en dan hi Lalpa lawm zawng a ni angem tih inenfiah fo a tul ta. Kan ringtu nun puan in hi midang te leh mi chan chhia te mi rethei te misual te leh mi hnuaihnung zawk te len ve theihna turin kan kaih em tih inen in mahni theuh Isua Krista kross-ah chuan i in man nawn leh ang u.
    Lalpa lo kal lehna ni a hnai ta a, i Pathian tawk turin in peih rawh le. Rorelna ni lo thleng tur hi thlamuang tak leh nghakhlel tak a i hmachhawn theih nan kan nun buatsaih theuh ila, ‘Amen, lo kal ta che Lalpa Isu’ ti theuh thei turin Pathian Thlarau Thianghlim chuan min buatsaih theuh rawh se. AMEN

Feb 13, 2011 Article

BCM ASSEMBLY 2011
    BCM Biak In Rahsivengah BCM Assembly vawi 115-na chu nilai zan khan tan a ni ta a, thupui ‘Isua Krista lo kal lehna’ tih a ni.
    Ninga Dar 9 atang khan rorel tan a ni a, thurel tur tlangpuite chu: (1) Planning Commission report, (2) Constitution leh rules eng emawzat tihdang-lam tura rawtna awmte (3) ABC atanga thu lut 23 te (4) Thu bengverh zualte (5) Zawlaidi chungchang (6) Bial ni pawimawh tih tlem (7) Home Mission-a Missionary te Furlough-a tirh ve (8) Pastor Quarter sakna tihpun rawtna te chu a langsar zual a ni.
    President thar Rev.Dr.K.Thanzauva, President Elect chuan Rorel a kaihruai a, President Elect atan Rev.Dr.Raltawnga thlan a ni.
    Ninga Rorelna chuan Pastoral Department atanga thu lut, Pastor Bial pathum then a, Bial thar pathum siam belh a rawtna chu rem a ti a. Hetiang hi Bial then dan leh Bial thar turte an ni.
1) ZOTLANG BIAL (Lunglei) chu - Zotlang Bial leh Serkawn Bial-ah thenin, Zotlang Bialah - Zotlang, Zotlang North, Pukpui leh Kawmzawl te an awm ang a, member2728 an awm ang. Serkawn Bialah hian- Serkawn, Ramzotlang, Zohnuai leh Khawiva te an awm ang a, member 3426 an awm ang.
2) HAULAWNG BIAL chu - Haulawng Bial leh MUALTHUAM ‘N’ Bial-ah then a ni ang a, Haulawng Bialah hian - Lalveng, Lamthuamthum, Bethel, Mausen, Chengpui, Hnahchang(Zotui), Hmuntlang leh New Haulawng te an awm ang a, Member 1826 an awm ang. Mualthuam ‘N’ Bialah hian - Mualthuam ‘N’, Hermon leh Sekhum te an awm ang a, Member 961 an awm ang.
3) PHAWNGPUI ‘N’ Bial chu - Phawngpui North bial leh PHAWNGPUI WEST Bial-ah then a ni ang. Phawngpui N Bialah hian - Sangau, Horeb, Pangkhua, Sentetfiang, Thaltlang leh Cheural te an awm ang a, Member 1360 an awm ang. Phawngpui West Bialah chuan - Lungtian, Rawlbuk, Vatek leh Tuipui ‘D’ te an awm ang a, Member 882 an awm ang.
    Chanchin buatsaih lai hian Palai in-report zat hi an vaiin mi 954 vel an ni tawh. Tunah hian ABC (Area Baptist Council) 13 an awm a, Pastor Bial - 72 (hawn thar te nen) awmin, Tualchhung Kohhran 530 ah chhungkua 29673 an awm. Ordain Minister thawk lai 119 leh Pastor Pensioner 27 an awm bawk. Probationary Pastor 24 an awm mek a, heng zinga 6 te hi tun Assembly tukin inkhawm hian Ordain tur an ni.
    Kohhran Upa 2338 an awm a, chung zinga 14 chu hmeichhia an ni. Rawngbawltu 3420 an awm a, chung zinga 64 te chu Hmeichhia an ni. Member zawng zawng - 146331 niin Mipa - 73390, Hmeichhia - 72941 an ni a. Baptisma chang member 98,508 niin Mipa-49140 Hmeichhia-49368 an ni. Kum 2010 Assembly leh kumin Assembly inakrah mi 3507-Baptisma chang thar an awm a, Sakhaw dang atanga lo lut mi 526(Mission Field chhiar tel lovin) an awm bawk. Kohhran Pawl dang atanga lo lut-2744 an awm laiin Kohhran Pawl danga chhuak member 934 an awm. Nupa tuak thar 821-ah Danpuitlinga Innei tuak 354 an awm a, Dante-a Innei tuak 467 an awm bawk.
    Thalai Kristian Pawl(TKP) Member 29532 niin Mipa -14802, Hmeichhia 14730 an ni a, Baptist Kohhran Hmeichhe Pawl (BKHP) member 26800 niin Baptist Mipa Pawl(BMP) member 13634 an ni. Kristian Naupang Pawl(KNP) member 29532 awmin, Mipa 14802 leh Hmeichhia 14730 an awm bawk.
    Tunah hian BCM hnuaiah hetiang hi thawktu dinhmun a ni:- Central Department hnuaiah - 173; Service Department Hnuaiah - 296; Mission Department hnuaiah - 393; TOTAL - 860
    2010 January - December chhunga BCM Mission Field hrang hrang Ramchhung leh Rampawnah ringthar Baptisma chang zat chu 3497 an ni. Hemi chhung hian kohhran thar 32 leh Fellowship thar 16 din a ni bawk.

March 20, 2011 issue (Chhunzawmna)
    BCM Assembly neih zawh takah khan Pathianni hmasaa kan tarlan bakah kan hriathman tak loh thu pawimawh tak tak an rel a. Chung zinga pawimawh zualte chu:
A. 1) Zawlaidi chungchang : Zawlaidi chungchangah BCM in ngaihdan nei rawh se tih chu Zawlaidi hi alcohol content 14% lai a nih avangin zu a ni a, inthiarfihlimsan tura Kohhran mite inzirtir nise tih a ni.
2) MISSIONARY NUPUI/PASALTE MISSIONARY A PAWM CHUNGCHANG: BCM hnuaia Missionary thawkte nupui/pasal sorkar hnathawk lote missionary-a pawm chungchang thu pawm a ni a, hlawh hranpa pe lovin TA/DA pek ve nise tih a ni.
B. Planning Commission rawtna phek 173-a chhah chu a tlangpuia pawm a ni a BCM kalphung eng emaw chen a tidanglam dawn a ni.
1. BAPTIST LITERATURE & PRINTING PRESS : BCM inrelbawlnaa Department hrang hrang 17 zingah Church Relation Committee chu tihbo a ni a; Baptist Literature Service leh Baptist Printing Press chu Department pakhata kaikawpin Baptist Literature & Printing Press (BLPP) tih a ni tawh ang a, General Manager in a ho ang.
    Aizawl West Bial atanga thulut Aizawla Printing Press neih tih chu tih rih loh ni se tih a ni a, Colour Offset thar lei tih pawh hmalak mekna a nih avangin sawi ngai lova ngaih a ni.
2. WORSHIP & MUSIC COMMITTEE : Tuna Communication Depart-ment hnuaia Sub-Committee ang leka kalpui Music Committee chu Worship lam nen kaikawpin Department puitlingah siam a ni a; a hmingah Worship & Music Committee tih a ni ang a; Director-in a ho ang.
3. SOCIAL CONCERN DEPART-MENT: Khawtlang nun sual tha lo hrang hrang leh tun lai thalaite harsatna hrang hrang sukiang turin Social Concern Department pawh siam thar a ni a; Director in a ho ang.
4. FOD pali zinga pakhat- Baptist Mipa Pawl (BMP) chu Bial huap thlenga an din remtih a ni.
5. FOD HRUAITU TERM : MTKP leh MBKHP hruaitute term chu kum 3 zel a ni tawh ang.
6. MINISTER/PASTOR ORDAIN THEIH: Pastor ni lo, Kohhrana thawkte an thiamna leh an degree neih azira Minister-a ordain theih dan tur kawng hawn a ni.
7. THAWKTU PENSION KUM 62-AH: Kohhran hnuaia thawktu nghet, Pastor/Minister ni lo te chu kum 62 an nih thlengin service hun pawhsei a ni a. Kum 62 hi pension nan bithliah a ni tawh ang.
8. MISSION & COMMITTEE: Mission & Evangelism Committee kan tih thin hi Mission Committee ti-a thlak a ni a. Ramchhung Mission Director hran awm tawh lovin Mission Coordinator a ni tawh ang a; chu chuan Rampawn thlengin a huam tawh ang. Ramchhung Mission Committee leh Rampawn Mission Committee a hranga awm tawh lovin Mission Board Committee tiin khaikhawm a ni ang a; a tul ang zelin AGS, Mission Coordinator leh Mission Promoter te an thawkho ang.
    Commission report pawm tak hian Constitution leh Rules 80 chuang a khawih avangin tihdanglam nghal a ni a. Palaite chuan a hman tan hun atan March 11, 2011 (Zirtawpni) chu an ruat nghal.

Saturday 5 March 2011

SUNDAY SERMON

    
 KRISTIANTE RAWNGBÂWLNA – HMANGAIHNA NÊN
                                                                                -  Rbt P.C.Vanlalrova

Pathian thilsiam dangte aia mihring kan danglam bîkna langsar tak chu hma lam hun ngaihtuah lâwk nachâng kan hria hi a ni. Hma lam hun ngaihtuahna hian a châng chuan min tihlim a, a châng chuan min tilungngaiin min ti\ap fo \hîn. Kan hma lam huna thil lo thleng tûrte kan hre lâwk thei lo ni malsâwmna a nih rualin hriat kan châk tlat \hîn si a ni. Olive tlângah Lal Isua leh a zirtîrte an awm khâwm laiin a zirtîrte chuan hun hnuhnunga thil lo thleng tûrte hriat châkin a lo kal lehna leh khawvêl tawpna chhinchhiahnate an zâwt a. Isua chuan a lo kal leh dâwn huna khawvêl dinhmun chu Nova dam lai ang bawk a nih tûr thuin a chhâng ta a ni.
    Nova dam lai hunah khân Pathianin khawvêl hi tuilêtin a hrem a, a hrem chhan langsar tak chu ‘Inpâwngnêkna’ a ni. Inpâwngnêkna chu mahni \anghmâ chauh haina, mahni nawmsakna leh ropuina tûr chauh ngaihtuahna, mawi leh mawi lo te, a dik leh dik lote pawh ngaihtuah chuang lova chêtna, mahni mihringpuite hmangaihna leh an \hat vena tûr rêng ngaihtuah hauh lova chêt velna hi a ni. Hmangaihnaa khat Pathian chuan inhmangaihtawnna rêng nei lova a mihring siamte khawsa leh sim duh hauh lote avângin tuilêt rapthlâk takin khawvêl hi a hrem phah ta a ni.
    Tûn lai khawvêl insingsak dân kan thlir chuan Nova dam lai ang bawkin a chak leh thei apiang te, a nek chak leh huamhap apiang te, mawi leh mawi lo pawh dâwn lova chêt mai pawisa lote dinchhuahna hun a ni ta a. He inpâwngnêkna boruak hring chhuaktu langsar tak chu ‘Hmangaihna tlâkchhamna’ hi a ni. Lal Isuan hun hnuhnung chungchâng a sawinaah, “Tin, sual a la pun dâwn avângin mi tam zâwk hmangaihna chu a la dai ang” a lo tih tawh angin Kristian \ha âwm taka lang, hmangaihna tlachham tak tak, mahni dinhmun siamna a nih dâwn phawt chuan mi dang nek pawp pawp hreh lo, Kohhran huang chhûng rawngbâwlna chauhva  lang \ha, pâwn lam boruaka mi tam tak mit timimtu, thlaraubo lainat tak tak lo, rawngbâwlpuite ngei ngei pawh hmangaih thei lo kan tam hle a, Samari mi \ha ang kha kan vang êm êm tawh a ni.
    Hmangaihna avângin Pathian he khawvêlah hian Isua Krista chu a rawn tîr a. He khawvêla reilotê chhûng rawngbâwl hna a thawh lai khân Isua chuan mi tinte zawm tûr ‘Thupêk thar’ min pe a, chu thupêk thar chu “...inhmangaih ula; keiin ka hmangaih ang che u hian nangni pawh inhmangaih ula, in inhmangaih chuan mi zawng zawngin ka zirtîrte in ni tih chu miah chuan an hria ang,” tih thu hi a ni. Isua thupêk zawm leh hmangaihna neih chu \hen hran theih hauh loh khawpa inkawp tlat a nihzia chiang taka târlan a duh avângin, “Tupawh ka thupêkte neia zâwm chu mi hmangaihtu a ni...Miin mi hmangaih chuan ka thu a zâwm ang,” tiin a zirtîr a, hmangaihna nêna rawngbâwl tûr kan nihzia min hrilh chiang hle a ni.
    Mosia Dân lam kan en chuan Uirê chu lunga den hlum mai tûr a ni. Lehkhaziaktute leh Pharisaite chuan a uirê lai tak an man hmeichhia chu Isua hnênah an rawn hruai a, a mualpho thei ang ber leh zahthlâk thei ang bera den hlum ngei tumin an hual tuau tuau mai a ni. Kha hmeichhe dinhmun rapthlâkzia te, a zah tûrzia leh a thlaphan dân tûrziate kha ngaihtuah ngam a ni lo. Thupêk thar min petu Isua hnên an rawn thlen chuan boruak a inthlâkthleng chiang hle. “In zînga sualna nei lo apiangin amah chu lungin dêng hmasa rawh se,” a han tih meuh chuan an relh chhuak vek mai a ni. Hmangaihnaa khat Lal Isua chuan, “Kei pawhin thiam loh ka chantîr lo va che; kal la, tûn hnuah tisual leh tawh suh,” tiin thlamuang takin a hawntîr ta a ni. Kha hmeichhe tân khân a va lâwmawm dâwn êm! He hmeichhia hian a thiamthu rêng sawi lo mahse Isuan a khawngaih a, a hmangaih a, a ngaidam ta a ni. Paula chuan ‘Hmangaihna hi dân zawh famkimna a ni,’ a lo ti rêng a ni.
    Paula chuan Timothea hnênah, “Dawhthei taka zirtîr chungin an thiam lohzia hriattîr la, zilh la, fuih rawh,” tiin kawng dik lo zawhtute enkawl dân tûr a hrilh a nih kha. Kan damchhûng nî-ah hian mi tam tak chu thlêmna an do zawh loh avâng te, rinna kawnga an chak tâwk loh vâng te, dinhmun khirh leh harsa taka an awm avângtein sual hliamin an awm fo \hîn. Hêng hunah hian mi tam tak chuan Isua hun laia Lehkhaziaktute leh Pharisaite ang mai khân kan nuihzat a, kan dem a, kan deuhsawh a, kan rêl a, ‘Ka mi rin loh zâwng tak a ni, hetianga a awm hi ka ring rêng a  ni,’ ti ang hrimin mahni inthiam tak chungin kan beihrawn luai luai fo mai a, a vêngte hmangaih loh thlâk hle a ni.
    Kan hmangaih takzette chu tuman tihmualpho kan duh lo va, an mualpho theihna tûr pawh thup bo hram hram kan tum \hîn. Sual hi ngaihzam tûr, thup bo zêl tûr, \ha en mai mai tûr tihna lam ni lovin hmangaihna nêna khaikhuah ngai an nihna zawnah Kristiante chuan an hnênah rawngbâwl hna kan thawk zâwk tûr a ni. Miin sual kawng a lo zawh palh a nih pawhin Kristiante tihtûr chu an tidik lova, an thiam lo a ni tih hriattîr a, duhsak taka zilh a, kawng \ha zâwk zawh leh thei tûra hmangaihna nêna fuih harh chu a ni. Chutiang taka rawngbâwl hna kan thawk a nih phawt chuan mite tâna malsâwmna kan ni ang a, Isua thupêk kan zâwm tihna a ni ang.
    ‘Nangmah i inhmangaih angin i vêngte i hmangaih tûr a ni’ tih thupêk zâwmtu chuan tumah a hmusit ngai lo va, a chapo ngai lo va, mi dinhmun \ha lo pawh puangzâr mai lovin a zilh a, a fuih a, kawng dikah a hruai lût \hîn a ni. Midang hmangaihna tak tak nei lova rawngbâwlna hi rawngbâwlna nung lo, sâwt lo, \angkai lo, dâr ri mai mai ang chauh  a nih avângin hmangaih tak tak nên Lalpa ram tân rawng i bâwl zêl ang u. Amen.

Thursday 3 March 2011

SUNDAY ARTICLE

       Innghahna muanawm
 (Johana 14:27)
                                                                                                                               -Rbt. Laltlawmlova Sailo
Khawvel pumpui hi a ralmuang lova. Khawvel Sawrkar inzawmkhawm UNO pawh hian remna leh muanna khawvelah a awm theih nan thil tam tak an sawiho in an rel a, nimahsela chu chuan vawiin thleng hian muanna tak tak a thlen lo.Nuclear ralthuam a pung zel a, tihtawp tumin Sawrkar liante an hmanhlelh hle a, mahse indona hial a hringchhuak zawmah a ni.
        Mihring nun hrim hrim mai hian thlamuang taka innghahna tur hi a lo mamawh em em mai hi a lo a ni a. Engtik lai khan nge mihringah hlauhna a lo luh ti ta ila, Eden huana kan thlatute’n Pathian an phatsan chiah khan a lo ni a. Pathian an hlauva an biru tan ta a nih kha. Eden bawhchhiatna khan hring fate chu thihna bawihah min lo siam ta reng mai a. Bible chuan Pathian lakah mi hrang, thi, kan ni tih min hrilh ta a ni. A rapthlak hle mai!
        Nimahsela Pathianin khawvel a hmangaih em em a, chutichuan a fapa mal neihchhun a pe a. Amah chu tupawh a ring apiangin Amah avanga chatuan nunna an neih nan (John 3:16) tiin van khua leh tui, Pathian fa nihna min rawn pe leh ta hlau mai. A va ropui em..! Pathian chu fakin awm rawh se. Fapa Isua Krista thihna leh thawhlehna ropui tak avang chuan khawvel zawng zawng tlanna min rawn pe leh ta a. A ring apiang tan chatuan nunna a lo ni tih Bible chuan min hrilh a ni. Vawiinah hian vanram chang zo lo, chang tlak lova inngai kan awm em aw? Mahni inbih a, mahni thinlung inenfiah chuan, tumah vanram chang tlak a inngai kan awm thei lova, thil nihdan dik tak pawh a ni.
        Mahse Sanglianthanga hla-ah chuan, ‘Keima lam kan han inen hian Lalpa, Engmah reng hi hmuh tur a awm si lo; Mahse Krista lam chauhka thlir leh chuan, Mi fel famkimah min lo pawm leh si.’ Hremhmun leh Vanram kar thu-ah emaw thlarau chhandam leh damloh thu-ah emaw Kohhran tihdan phungah te nen lam hian khawiahmah immghahna tur thlamuanna a awm lo.. Isua Krista’n thihna hneha tholeh a, a thlawn a chhandamna min pekah lo hi chuan. Krista hna thawh zawh tawh sa a innghah hi a thlamuanawm ber, “ Thlamuang takin awm rawh u, Keiin khawvel ka ngam ta”  kan Lal Isua’n min a ni. Isua Krista leh a hna thawh zawh tawh sa-a innghatte chu, ‘hlauva awm leh turin bawih nihna thlarau inhmu a ni silova, fa nihna thlarau inhmu a ni zawk’ (Rom 8:15) a ti a ni.
        Tin, Isua Krista neitu, van khua leh tui nihna chang tawh tu kan nih tawh hnu pawh hian; chang rih lo te pawh, khawvelah hian innghahna tur hi kan va han zawng nasa em ti rawh u. Mi thenkhatte chu nu leh pa-ah te innghatin thlamuang takin kan lo awm a, chutiang bawk chuan kan fanu kan fapa-ah te pawh. Nimahsela natna leh thihnain a khawih chhiat phak an nih ve avangin zankhat thil lekah kan innghahnate chu an ral leh mai thin a ni. Tin, in leh lo tha tak neiin, sum leh pai tam tak nei ila tiin, damloh ni khuaa buai tak leh thlaphanga kan awmloh nan tih te pawh  suangtuahin sum leh pai-ah te pawh kan innghat a, thlamuanna a awm dawn emaw kan ti thin. Mahse he khawvel thil hi zawngin thlamuanna tak tak min lo pe thei miah lo a lo ni.
        Chuvang chuan innghahna muanawm nei lote tan kan Lal Isua’n, “Thlamuanna ka hnutchhiah a che u, keima thlamuanna ka pe a che u” (Joh 14:27) min ti a, ‘khawvelin a pek ang che u in ka pek loh che u hi’  a la ti deuh deuh mai. Khawvel pawh hian engemaw ti kawng tak chuan muanna hi min lo pe ve thei tlat mai. Mahse, hruizen a mahni tung thluna awkin, kan fam leh mai thin. Chuvangin Isua Krista chauh hi innghahna muanawm, rinnaa kan tlukluhna tur chu a lo ni e. Isua Krista neitute chuan ‘khawvel hi bo mah se, Isua ka nei’ an lo ti thin a ni.
‘INGHAHNNA  MUANAWM  MIN  PETU
 PATHIAN  CHU  FAKIN  AWM  RAWH SE’